تشکیلات و موسسات غیر تجارتی، کلیه تشکیلات و موسساتی هستند که برای مقاصد غیر تجارتی از قبیل امور علمی یا ادبی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می شود اعم از آنکه موسسین و تشکیل دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند.
تشکیلات و موسسات مزبور می توانند عناوینی از قبیل انجمن،کانون یا بنگاه و امثال آن اختیار نمایند ولی اتخاذ عناوینی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارد از طرف موسسات مزبور ممکن نخواهد بود.


تشکیلات مزبور طبق ماده 584 قانون تجارت از تاریخ ثبت،شخصیت حقوقی پیدا می کنند و می توانند عناوینی از قبیل انجمن،بنگاه،کانون و امثال آن را اتخاذ کنند.
موسسات غیر تجارتی به دو قسمت تقسیم می شوند:
الف)موسساتی که هدفش جلب منافع و تقسیم آن بین اعضاء خود نباشد.اینگونه موسسات اصطلاحاَ موسسات غیر انتفاعی نامیده می شوند.موسسات خیریه و انجمن های اسلامی و تخصصی و احزاب و صندوق های قرض الحسنه و گروه های سیاسی را می توان از موسسات غیر انتفاعی دانست.
ب)موسساتی که هدفش جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بین اعضاء خود یا غیر باشد مانند کانون های فنی و حقوقی و موسساتی که هدفشان ارائه خدمات شهری از قبیل نظافت و فضای سبز است.
مدارک لازم جهت ثبت موسسات غیر تجاری
1.دو نسخه تقاضانامه ثبت موسسه که به صورت چاپی است.
2.تنظیم اساسنامه حداقل در 2 نسخه
3.تنظیم صورتجلسه مجمع موسسین حداقل در 2 نسخه
4.فتوکپی شناسنامه کلیه شرکاء
5.اخذ مجوز در خصوص موضوع موسسه
تذکرات:
1.حداقل شرکاء نباید کمتر از دو نفر باشد.
2.قید سرمایه به هر میزان مجاز است.
3.طبق ماده 586 قانون تجارت،موسسات و تشکیلاتی را که مقاصد آن ها مخالف با انتظامات عمومی یا نامشروع باشد نمی توان ثبت کرد.
4.در موسسات غیر تجاری که هدفشان غیرانتفاعی است می بایستی هنگام درخواست ثبت توسط اداره ثبت شرکت ها مراتب از اداره کل اطلاعات نیروی انتظامی استعلام شود و پس از وصول پاسخ مثبت،نسبت به ثبت اقدام خواهد کرد.
5.در موسسات غیر تجاری که هدفشان جلب منافع مادی است موسسین باید نسبت به اخذ مجوز فعالیت اقدام کنند.
روش و مراحل ثبت

1-تکمیل فرم تقاضانامه و امضاء آن توسط کلیه شرکاء
2-تنظیم صورتجلسه موسسین و امضاء آن توسط شرکاء
3-تنظیم اساسنامه و امضای ذیل کلیه صفحات توسط شرکاء
4- مراجعه به سامانه ثبت شرکت ها به نشانی www.sherkat.ssa.ir
5.تکمیل اطلاعات خواسته شده در سامانه و انتخاب 5 نام به ترتیب اولویت
نام های انتخاب شده بایستی:
اولاَ:با فرهنگ انقلاب اسلامی مطابقت داشته باشد.
ثانیاَ:سابقه ثبت نداشته باشد.
ثالثاَ:از نام های خارجی نباشد.
مسئول مربوطه پس از یررسی،با انتخاب یکی از اسامی موافقت خواهد کرد.
6.سپس کارشناس حقوقی به بررسی اطلاعات وارد شده می پردازد،اگر دارای نقص باشد برای شما درسامانه ابلاغ رفع نقص ارسال می گردد و باید نقص را رفع نمایید ودر صورت عدم نقص اطلاعات ، آن را تاًیید می کند.
7. پس از پذیرش اینترنتی، باید نسخ اصلی صورت جلسات تنظیمی و ضمائم آن ها را از طریق باجه های پست به صورت سفارشی به آدرس ذکر شده در تاًییدیه ی پذیرش ارسال نمایید.
8.با تکمیل فرم ها و ارسال آن به اداره ی ثبت شرکت ها اگر صورتجلسه ی شما دارای نقص باشد، برای شما ابلاغ رفع نقص ارسال می شود و باید رفع نقص نمایید و در حالتی دیگر حتی ممکن است صورتجلسه ی شما رد شود که در این حالت دلایل رد صورتجلسه طی ابلاغیه ای به شما اعلام می گردد تا نسبت به صدور صورتجلسه ی جدید اقدام نمایید.
9- چنانچه صورتجلسه شما مورد پذیرش قرار گرفت،مسئول اداره ،دستور ثبت در دفتر ثبت شرکت ها را صادر می نماید و مشخصات محتویات در دفاتر مخصوص ثبت می شود.مسئول دفتر شروع به ثبت و پیش نویس آگهی تاسیس شرکت در دفتر ثبت شرکت ها می نماید و بعد از احراز هویت متقاضی(اصالتاَ یا وکالتاَ)در ذیل ثبت دفتر از متقاضی امضاء اخذ می نماید. توسط مسئول مربوطه یک نسخه از مدارک اعم از اساسنامه،صورتجلسه و تقاضانامه که اداره ثبت شرکت ها آن ها را مهرکرده است به متقاضی تسلیم می شود.
10- درج در روزنامه کثیرالانتشار و روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران.